Moloz Atığı, toplama ve taşımasında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri
Moloz Nedir?
Moloz (isim) : Toprak ve kireçle karışık taş kırıntıları, yapı döküntüsü, inşaat atığı
Moloz sözlük anlamında da gayet açık olduğu üzere, yapılardan çıkan sıkıştırılamayan malzemeler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu tip atıklar, kimi zaman çöp kamyonları atıklarını karıştırılmakta, kimi zamanda damperli kasalar ile taşınmaktadır. Yoğun olan bölgelerde, iş makinası ile toplama işlemine yardımcı olunmaktadır.
Hem Damperli araç ile hem de çöp kasası ile birlikte toplanmasının birçok dezavantajı vardır. Bunlar :
Moloz atıklarının Çöp Kasası ile taşımanın zararları :
Molozlar sıkışmayan ve sert malzemelerdir. Arkadan yüklemeli çöp kasaları, atığı arka silindirik kazan içinde sıkıştırır ve yukarı doğru çeker. Bu atıkları çöp ile birlikte alınması durumunda
o Arka haznedeki saclar deforme olur ve çabuk aşınır.
o Sıkıştırma küreği (Kepçe)de deformasyon olur.
o Sürgü takozları (Kestamid diye de adlandırılır) kırılmalar meydana gelebilir. Bunun sonucunda yan kızaklarda, aşınmalar ve çarpılmalar, açmalar olabilir.
Evsel atık çöp kasaları düzenleme depolama sahasına gitmektedir. Bu atıklar düzenli depolama sahalarında fazladan yer kapladığı gibi çöp gazından üretilen elektrik ve havalandırma bacalarının görevini yapmasına engel olabilir.
Konteyner kaldırma kapasitesi 500 kg ila 800 kg arasındadır. Konteyner ile yüklemelerde, yoğunluğu yüksek olan inşaat atıkları kaldırma sistemine zarar vermektedir.
Moloz atıklarının Damperli kasalar ile taşımada yaşanan güçlükler .
En önemli dezavantajı yüklemedir. Yükleme çoğunlukla elle yapılmaktadır. Moloz atıkları normalde çuvallara konmaktadır. Ancak bu çuvalların ağır olması nedeniyle , yükleme sırasında iş güvenliğine uygun olmayan iş kazaları yaşanabilir.
Molozların dışarı çıkmasından sonra etrafta ciddi bir kirliliğe neden olmaktadır. Daha sonrasından ayrıca bir temizlik çalışması gerekmektedir.
Molozları elle yükleme zamanı fazladır. Bu durumda damperli kamyonun uzun süre yükleme işlemini beklemesi gerekmektedir.
Damperli kasa’da yükleme yapılırken ya iş makinası gereklidir yada en az 2 yükleyici işçiye ihtiyaç vardır.
İş Makinası ile moloz toplama
Günümüzde ülkemiz çöp toplama ve nakli işlemi oturmuştur. Bu nedenle Molozların taşınmasında önlem alma zamanı gelmiştir ve geçmiştir.
Avrupa’da moloz taşıma işi ayrı bir sektör haline gelmiştir. Mevcut araçlarının ömürleri yanı sıra çevresel faktörleri göz önünde bulunduran Avrupa ülkeleri bu atıkları ayrı olarak toplamaktadır.
Türkiye’de de Esenyurt Belediyesinin yaptığı bir uygulama oldukça başarıya ulaşmıştır. Esenyurt Belediyesi İstanbul’da eski ve yeni binaların birbirine harmanlandığı ve hızla büyüyen bir ilçe olarak Moloz problemini Çift Kollu Kaldırıcı ile toplamaktadır. Böylece hem toplanan atıkların çevresel etkisi azaltılmış hem de görüntü kirliliği olmadan bu atıkların hızla bölgeden uzaklaştırılması sağlanmıştır.
Moloz ile ilgili en önemli sorunlardan bir diğeri, bu tip atıkları damperli araçlar ile taşıyan kişilere verildikten sonra, izin verilen alanlarda dökümün ücretli ve mesafenin fazla olması ve sıra olması nedeniyle, atıkların gelişigüzel alanlara kaçak olarak boşaltılmasıdır.
